Colostrum, ook wel vloeibaar goud genoemd vanwege de goudgele kleur en uitzonderlijke voedingseigenschappen, is de eerste melk die de moeder na de bevalling produceert. Deze dikke, voedingsrijke vloeistof is van cruciaal belang voor de pasgeborene en biedt tal van voordelen voor de gezondheid en ontwikkeling. Dit artikel beschrijft de unieke kenmerken van colostrum en het belang ervan voor de eerste levensdagen van je baby.
Wat is colostrum?
Colostrum is de eerste melk die wordt afgescheiden door de borstklieren tijdens de zwangerschap en tot een paar dagen na de geboorte. Het wordt geproduceerd vanaf het derde trimester van de zwangerschap en gaat door tot het geleidelijk wordt vervangen door overgangsmelk en vervolgens door rijpe melk. Colostrum is dikker en vaak geel of oranje van kleur door het hoge gehalte aan carotenoïden en vitamine A.
De samenstelling van colostrum
Colostrum is bijzonder rijk aan:
- Eiwitten: Met name immunoglobulinen (IgA, IgG, IgM) die een belangrijke rol spelen bij de bescherming tegen infecties.
- Vitaminen: Vitamine A, essentieel voor het gezichtsvermogen en het immuunsysteem van de baby, is in grote hoeveelheden aanwezig.
- Mineralen: Bevat zink, magnesium en koper, essentieel voor de ontwikkeling van het immuunsysteem en de hersenen van de pasgeborene.
- Levende cellen: Zoals leukocyten, die infecties helpen bestrijden.
De voordelen van colostrum
- Versterking van het immuunsysteem: Colostrum bevat een hoge concentratie antilichamen en witte bloedcellen die je pasgeborene beschermen tegen virale en bacteriële infecties. De IgA-immunoglobulinen in colostrum omsluiten het maagdarmkanaal van je baby, beschermen hem tegen ziekteverwekkers en stimuleren de ontwikkeling van een gezonde microbiota.
- Vergemakkelijkt de spijsvertering en voorkomt geelzucht: Colostrum werkt als een natuurlijk laxeermiddel en helpt bij het uitdrijven van meconium, de eerste dikke ontlasting van je baby, wat ook helpt bij het voorkomen van neonatale geelzucht. De laxerende eigenschappen vergemakkelijken de eliminatie van bilirubine, wat het risico op geelzucht vermindert.
- Voeding aangepast aan de eerste levensuren: Hoewel colostrum in kleine hoeveelheden wordt geproduceerd, is het perfect aangepast aan de behoeften van pasgeboren baby’s. Het bevat weinig lactose en vet. Het bevat weinig lactose en vet, maar is zeer rijk aan eiwitten en antilichamen, waardoor het gemakkelijk te verteren is en de bloedsuikerspiegel van de baby optimaal wordt gereguleerd.
- Organenontwikkeling en -bescherming: Colostrum bevat groeifactoren die de ontwikkeling van de organen en weefsels van de baby bevorderen. Het helpt ook het spijsverteringsstelsel te rijpen, waardoor de darmen van de baby beter bestand zijn tegen infecties en ontstekingen.
De overgang naar rijpe melk
Na ongeveer twee tot vier dagen wordt colostrum vervangen door overgangsmelk, die romiger is en in grotere hoeveelheden wordt geproduceerd. Dit proces staat bekend als lactatie. Colostrum verandert binnen de eerste week in rijpe melk, die volledige voeding biedt voor de verdere groei van de baby.
Wat als de baby niet direct kan zuigen?
Je kunt je colostrum met de hand afkolven met de hulp en ondersteuning van je vroedvrouw/ibclc in de kraamafdeling. Zij zullen u ook helpen om het colostrum op te slaan. Je kunt het dan aan de baby geven met een lepeltje of via een neussonde (voor zeer premature baby’s). Dit colostrum kan ook worden ingevroren en later worden gebruikt als dat nodig is.
Conclusie
Colostrum is een buitengewoon voedingsmiddel dat de pasgeborene voorbereidt op zijn nieuwe leven buiten de baarmoeder. Het biedt bescherming van het immuunsysteem, helpt bij de spijsvertering en draagt bij aan de ontwikkeling van organen. Door de unieke samenstelling is het een essentieel onderdeel van de eerste stadia van borstvoeding en elke druppel telt mee voor het welzijn en de gezondheid van je baby. Als je vragen of problemen hebt, vraag dan de kraamafdeling om hulp.
