Het bewaren van moedermelk is een cruciale stap om ervoor te zorgen dat je baby kan genieten van alle voordelen van moedermelk, zelfs als je er niet bent. Of je nu weer aan het werk gaat, voor korte tijd weggaat of gewoon een voorraadje melk moet inslaan, hier vind je een gedetailleerde gids voor het veilig bewaren van moedermelk.
Waarom moedermelk bewaren?
Moedermelk leeft, is rijk aan voedingsstoffen en antilichamen die je baby beschermen tegen infecties en ziekten. Door moedermelk op de juiste manier te bewaren, behoud je deze voordelen en zorg je voor een gezonde voeding voor je baby.
Houdbaarheid van moedermelk
De houdbaarheid van moedermelk hangt af van de manier van bewaren en de temperatuur waarop het wordt bewaard:
- Bij kamertemperatuur (16-25°C).
- Tot 4 uur.
- Tot 6 uur indien afgekolfd onder uitstekende hygiënische omstandigheden.
- In de koelkast (4°C of lager).
- 4 dagen. Zet de melk onderin de koelkast om temperatuursveranderingen bij het openen van de deur te voorkomen.
- In de vriezer (-18°C of minder).
- Tot 6 maanden onder goede omstandigheden.
- Volgens Kind en gezin
- Als je twijfelt, ontdooi dan de melk, ruik en proef en je weet meteen of het goed is of niet! Baby’s zullen melk waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken altijd weigeren.
- Ontdooide melk
- Op kamertemperatuur: binnen 2 uur gebruiken.
- In de koelkast: gebruik binnen 24 uur. Niet opnieuw invriezen.
Hoe te bewaren
- Bereiding en hygiëne
- Was je handen grondig voor je de melk aanraakt.
- Gebruik schone, gesteriliseerde, BPA-vrije verpakkingen om de melk in te bewaren. Glas is ideaal, maar we zijn het ermee eens dat dit niet altijd het meest praktisch is.
- Label elke verpakking met de datum en tijd waarop de melk werd uitgedrukt.
- Koeling
- Plaats de moedermelk zo snel mogelijk na het afkolven in de koelkast.
- Bewaar de melk in het koudste gedeelte van de koelkast, bij voorkeur achterin, boven de groentelade. Vermijd de deur van de koelkast, waar de temperatuur meer varieert.
- Invriezen
- Vries moedermelk zo snel mogelijk na het afkolven in.
- Gebruik specifieke diepvrieszakjes voor moedermelk of ijsblokjesbakjes.
- Vul de bakjes niet voor meer dan driekwart, zodat de melk tijdens het invriezen kan uitzetten.
- Label elke verpakking met de datum van afkolven en de tijd. Het tijdstip is belangrijk omdat de bestanddelen van moedermelk variëren volgens het circadiane ritme. Dit kan vooral interessant zijn voor moeders die alleen borstvoeding geven! Of als je kind bijvoorbeeld slaapproblemen heeft. s Avonds zit er bijvoorbeeld meer melatonine in je melk dan ’s ochtends. Maar er is ook een variatie in de concentratie van adenosine, guanosine en uridine, die het centrale zenuwstelsel prikkelen of ontspannen. Deze 3 nucleotiden variëren over de periode van 24 uur.
- Tryptofaan: helpt ons in slaap te vallen en produceert melatonine = induceert slaap.
- Prolactine: piekt tussen 2u en 6u. Voeden tussen deze tijden ondersteunt de productievoor de volgende dag. Het helpt de moeder om weer in slaap te vallen
- Neurotransmitter dopamine: bevordert de waakzaamheid en concentratie = overvloedig in de ochtend en minder in de avond.
- Ontdooien
- Ontdooi moedermelk door het 12 uur in de koelkast te leggen, onder een straal warm water of door water te verwarmen in een waterkoker, het in een kom te doen en de melk te laten ontdooien in de kom met heet, niet kokend, water.
- Ontdooi melk nooit in de magnetron of in kokend water, omdat dit de voedingsstoffen kan vernietigen en gevaarlijke hete plekken kan veroorzaken.
Opwarmen van moedermelk
- Om de melk op te warmen, plaats je het bakje in warm water tot het de lichaamstemperatuur (37°C) heeft bereikt.
- Verwarm de melk niet direct op het fornuis of in de magnetron om het risico op brandwonden en vernietiging van voedingsstoffen te voorkomen.
- Schud de melk voorzichtig om de crèmelaagjes die zich tijdens het bewaren vormen te mengen.
Specifieke overwegingen
- Moedermelk vervoeren
- Gebruik een geïsoleerde zak met ijspakken om moedermelk te vervoeren.
- Zorg ervoor dat de melk tijdens het vervoer op een veilige temperatuur blijft.
- Afgekolfde melk voor premature of zieke baby’s
- Volg de specifieke aanbevelingen van het ziekenhuis of de neonatale afdeling met betrekking tot het verzamelen en bewaren van moedermelk.
- Strengere hygiënemaatregelen kunnen nodig zijn.
- Eigenschappen en veranderingen van moedermelk
- Moedermelk kan variëren in kleur, geur en smaak, afhankelijk van hoe lang het bewaard is en het dieet van de moeder.
- Een licht zeepachtige of ranzige geur kan te wijten zijn aan lipase, een enzym dat in de melk aanwezig is, maar dit betekent niet dat de melk slecht is.
Conclusie
Als je moedermelk op de juiste manier bewaart, profiteert je baby van de vele voordelen, zelfs als jij er niet bent. Door deze tips over houdbaarheid, bewaarmethoden en hygiënische voorzorgsmaatregelen op te volgen, kun je zorgen voor een veilige en gezonde voeding voor je kind. Als je specifieke vragen hebt, aarzel dan niet om een lactatiekundige of zorgverlener te raadplegen.
